Unisa Press
Karretjiemense van die Groot Karoo
Vergete Afstammelinge van die vroegste Suid-Afrikaners
| Author: | Michael de Jongh |
|---|---|
| ISBN: | 978-1-86888- 790-3 |
| Number of pages: | 244 |
| This book is not available in electronic format |
|---|
About the book
Die lewens van ’n voorheen vergete, onsigbare Eerste Mense van Suid-Afrika kom na vore in hierdie sensitiewe navorsingstudie. Die Karretjiemense is direkte afstammelinge van die vroegste inwoners van die grootste deel van die Groot Karoo – die /Xam (San/Boesman). Vandag, as rondtrekkende skaapsekeerders, ry hulle die dorre vlaktes van die Karoo kruis en dwars in hul donkiekarre, op soek na moontlike skeergeleenthede, en span langs die grootpad uit in hul oornagskuilings van sinkplaat, hout, goiingsakke en plastiek, waarvan die karretjie deel is.
Hierdie unieke studie is die resultaat van verskeie dekades se eerstehandse navorsing in die lewens en gemeenskap van hierdie swerwer-wandelaars, en hef die pleit van hierdie gemarginaliseerde deel van die Suid-Afrikaanse bevolking, die armste van die armes, uit.
Die kreatiewe aanpassing van die Karretjiemense by besondere haglike omstandighede in ’n uitdagende omgewing word geïllustreer in hul unieke bestaanswyse. In ’n lesersvriendelike narratief, bring Mike die Jongh nie net die storie van die Karretjiemense na die algemene leser nie, maar bied hy ’n dieper insig in die vroeë geskiedenis en omgewing van die Groot Karoo. Ter selfder tyd, sal studente van die geestes- en sosiale wetenskappe die materiaal toepaslik tot metodolgie en teoretiese kwessies in hierdie vakgebied ondervind.
Buiten ’n kleurvolle portret van ’n gemeenskap afgeskeep deur beide regerings- en nie-regeringsorganisasies, bevat hierdie boek ryk sosiologiese data, wat belangrike implikasies inhou vir beleidsbepalers in die sfere van opvoeding en ontwikkeling, sowel as in die domein van politieke besluitneming.
Table of content
Swerwers
Armste van die armes
Terminologie: ‘Boesman’, ‘Hottentot’, ‘Khoisan’, ‘Khoesan’, San, Khoekhoen, /Xam, Griekwa, Korana
Vreemdelinge in hulle eie land
Karretjie-agentskap
Karretjiemense en sigeuners
Terminologie: Nomade, peripatetici (wandelaars) en rondtrekkers (swerwers)
Om die Karretjiemense te bestudeer
- Karooswerwers: omgewing, konteks en die wording van die Karretjiemense
Die tydperk voor mense
... en toe kom die mense
Historiese tye – die koms van die Europeërs
Colesberg
Victoria-Wes
Veranderende demografie
Die wording van die Karretjiemense
Persepsies en mondelinge oorlewering
Historiese en prehistoriese getuienis
Die Toverberg- en Hephzibahsending
Die Griekwas, die Boesmans en die Karretjiemense
Argeologiese gegewens
Skaapboerdery: van kossoekers tot Karretjiemense
- Metodologie aan die beweeg: veldwerk onder die Karretjiemense
Toetreding tot die veld: Strategiese en metodologiese oorwegings
Swerwery, huishoudelike veranderlikheid en ontmagtiging:
Uitdagings vir kwalitatiewe metodologie
... en swerfkinders
Ten slotte: metodologie ‘uitgepak’
- Swerwery as ’n lewenswyse: vreemdelinge in hulle eie land
Inleiding
Mobiliteit
Karretjiemense as swerwers
’n Lewenswyse
Genderrolle
Uitspannings
Skeerdery
Gevallestudie 9: Danster Witbooi se siklus van skeer-ekskursies
- Armste van die armes: identiteit, marginalisering en strategieë vir oorlewing van die Karretjiemense
Inleiding
Die vele gesigte van Suid-Afrikaanse armoede
Karoo- ‘kultuur’ en die Karretjiemense
Armste van die armes, die gevolge van ’n toegedeelde identiteit
Tabel 1: Karretjieskeerders se tipiese uitgawes en inkomste (c. 1995)
Ontwykende identiteite
Strategieë vir oorlewing
Strategieë en huishoudelike vloeibaarheid
Gevallestudie 12: Emma Ackerman
Ten slotte
- Swerwende leerders, leer om te swerf
Inleiding
Armoede, beleid en swerwerskeerders as potensiële leerders
Leer as swerwers
Gevallestudie 11: Simon en Marie Jacobs
Kindertyd en opvoeding: Swerwende leerders
Opvoeding vir swerwers
Voorskoolse leer-omgewing program
Gevolgtrekking: praktiese en etiese oorwegings
- Inheemsheid en sedentêrisme: Huidige realiteite, toekomstige vooruitsigte
Inleiding
Sedentêrisme
Inheemse status